Feestfotograaf

Wat Garry Winogrand was voor de straatfotografie, was Pep Jansen voor de feest- en partijenfotografie. Deze te jong gestorven Amsterdammer had er al vele baantjes op zitten, toen hij zich op zijn 24ste in de fotografie bekwaamde. Hij volgde een korte cursus en vond een baan bij een fotograaf/fotowinkel in de Jordaan. Door de talloze foto’s van feesten en partijen die voorbijkwamen kreeg hij het idee om zich op dat gebied te specialiseren. Hij schafte een snelle camera en een goed flitsapparaat aan en begon te oefenen binnen zijn eigen kring. Al snel bleek hij een gevoel te hebben voor het juiste feestmoment. Bovendien was hij handig en lenig; een zeldzame combinatie van eigenschappen die hem in staat stelde uit te groeien tot een groot fotograaf. Hij plaatste advertenties in lokale kranten met slogans als: ‘Er staat meer op, met Jansen aan de knop’.

Advertentie van Pep Jansen in De Spiegel (1959)

Dit had blijkbaar effect, want Jansen werd een veelgevraagd fotograaf. Hij nam ontslag bij de fotowinkel en richtte zich geheel op de feestfotografie. Daarin ontwikkelde hij een heel eigen beeldtaal: hij bezat de capaciteit om onzichtbaar te zijn en kon dankzij deze eigenschap de meest intieme, verrassende, ongeposeerde momenten vastleggen. Zijn stijl werd gedefinieerd doordat hij zijn camera niet op een enkele gebeurtenis richtte, maar probeerde meerdere gebeurtenissen tegelijk te vangen of de context van een activiteit weer te geven door afstand te nemen. In een tijd waarin de camera bijna altijd op één onderwerp werd gericht, waarin Robert Capa’s bekende uitspraak If your pictures aren’t good enough, you’re not close enough nog relevant werd geacht, was het werk van Jansen vernieuwend en verfrissend. Ik toon hier een selectie van zijn beste werk, dat hij rond 1955-1965 maakte. Tragisch voor Janssen was dat hij niet vanwege zijn foto’s een grote populariteit genoot, maar omdat hij een graag geziene gast was op de feesten waar hij kwam. Niemand leek oog te hebben voor zijn complexe werk. Hij dronk altijd gezellig mee, had goede contacten met de gasten, maar kon als het moest ook stil en onzichtbaar zijn. Door de oplopende werkdruk raakte hij steeds meer in een roes van feesten en alcohol. Zoals kon worden verwacht leed zij fotografie daar onder: zijn werk werd in alle opzichten minder scherp (zie foto’s) en steeds vaker mislukten filmrolletjes door dronkenschap.

Foto’s van Jansen uit zijn latere periode

Opdrachten liepen terug en rond 1965 was het eigenlijk gedaan met zijn fotocarrière. Zijn laatste jaren kenmerkten zich door drankverslaving en geldgebrek. Geen van beide is hij te boven gekomen. Hij kwam op straat te staan en stierf uiteindelijk aan een longontsteking in een daklozenopvangcentrum.